Цикл лекций по этапам становления чувашской автономии — 1917–1925 годы и включает период от февральской революции до образования Чувашской АССР. Очередная лекция прошла 4 февраля 2016 года в национальное библиотеке Чувашской Республики. Темой стал теоретический вопрос: что такое нация, национальное движение, какие формы существуют?

Сергей Щербаков:

Сегодня будет тема, которая раньше еще не рассматривались. И сегодня состоится первое публичное выступление на эту тему.

More...

Алмантай тата неосуваризм — пӗртӑван-йӗкӗршсем. Алмантай теетпӗр — неосуваризма аса илетпӗр. Неосуваризм тетпӗр — Алмантая аса илетпӗр.

Нумаях пулмасть эпӗр ҫав тери савӑнӑҫлӑ хыпарпа паллашрӑмӑр: <Алмантай> Иртнӗ ҫул Славян культурин патшалӑх академине /Мускав/пӗтернӗ. Специальноҫӗ - "культурӑн теорийӗпе историйӗ" /культурологи/. Тӗрӗссипе вара апла ҫеҫ те мар иккен: <<Иванов Владимир Николаевич, аспирант кафедры теории и истории искусства, ФГБОУВПО «Государственная академия славянской культуры», ул.

More...

Я по поводу феномена неосуваризма на этом сайте поместил несколько статей. См., например, вот здесь.

Одно дело, когда "основы неосуваризма" проталкивают в народ такие люди, как Владимир Алмандай. И совсем иной коленкор, если таким персонам начинают "помогать" остепенённые, уважаемые, неслучайные учёные люди.

Но и при таком ракурсе можно быть уверенными, что историк и этнолог В.П.Иванов или искусствовед А.

More...

1954-мӗш ҫулта Шупашкарта А.П.Ковалевскийӗн, Харьковра пурӑнакан арабистӑн, кӗнеки пичетленсе тухнӑ. http://сувары.рф/ru/content ... m-ahmeda-ibn-fadlana

Шӑпах ҫакӑнта ӗнтӗ хайхи "сувар — суван — суваз — чӑваш" текен гипотеза сиксе тухнӑ.

Ахмед Ибн Фадлан 922-мӗш ҫулта ҫырса хӑварнисенче ҫавнашкалтарах ӳкерӗннӗ сӑмах пур имӗш. Ковалевский хоспочын еплерех пырса тухнӑ ҫавӑн патне — кун пирки паянхи кун кирек кам та, —пӗлӳлӗхӗ, хӑнӑхӑвӗ ҫителӗклӗ пулсан!

More...

Пирӗн тӑрӑхра вӑтам ӗмӗрсенче Атӑлҫи Пӑлхар патшалӑхӗ пулнӑ. Вӑл патшалӑхра Р,Л-чӗлхепе калаҫакан тӗрӗксем пурӑннӑ. Паянхи чӑваш чӗлхи те ҫавнашкал тӗрӗк чӗлхисен ушкӑнне кӗрет. Вӑтам ӗмӗрсенчи ҫав чӗлхене ӑслав тӗнчинче "пӑлхар чӗлхи" теме йышӑннӑ. ТӖНЧЕРЕ "СУВАР ЧӖЛХИ" ТЕКЕН ӐНЛАВ ПАЧАХ ТА ҪУК! Пулхӑр , Хазар , Авар чӗлхисем пирки сӑмах хускатнисем пур, анчах та сувар чӗлхи пирки пупленисем курӑнсах каймаҫҫӗ. Пире интереслентерекен тапхӑр тӗлӗшпе ҫыхӑнтарса — пушшех те калаҫмаҫҫӗ сувар чӗлхи пирки. Ахальтен, ӑнсӑртран мар ку, ырӑ ҫыннӑмӑрсем.

More...

Ислам тӗнӗн тӗнчинче халь вӑйлӑ хирӗҫӳсем пыраҫҫӗ. Вӗсен сӑлтавӗ чылай чухне сунитсемпе шиитсем пӗр-пӗринпе пӗр чӗлхе тупайманнипе ҫыхӑннӑ. Ҫакна шута илсе сире исламри ҫак икӗ юхӑм мӗн енчен уйрӑлса тӑни пирки каласа парас терӗмӗр.

Ислам тӗнӗ икӗ юхӑма пайланать — сунлӑх тата шиитлӑх. Вӗсен йышӗ пӗрешкел мар. Пур ислам ҫыннине те шутлас пулсан 85–87% сунит шутланать, шиитсем вара нумаях мар — вӗсен йышӗ 10%-ран та сахал. Ҫавӑн пекех ахмадитсем, хариджитсем тата ытти пӗчӗк ушкӑнсем пур.

More...

<<Мари чӗлхинчи суас (сӳ'ӓ'с, ш'́'ӓ'ш'́', 'с'ӓ'с) этноним — чӑваш чӗлхинчен илнӗскер. Ҫак мари этнонимӗн диалектла формисем куҫкӗрет унӑн кивӗ янравне кӑтартаҫҫӗ: ҫӑваҫ "язычник" — авалхи тӗрӗк чӗлхинчи йагъычи «жертвоприноситель», йагъ- «приносить жертву». Ку сӑмаха авалхи тӗрӗк чӗлхинчи йогъчи («участник поминального обряда, плакальщик», йогь «поминальный обряд») сӑмахпа пӑтраштарма кирлӗ мар, унтан чӑваш чӗлхинчи ҫӑва «могила» сӑмах пырать.

Ылтӑн Урта тапхӑрӗнче Вӑтам Атӑл тӑрӑхне этнос тата чӗлхе тӗлӗшӗнчен ула-чӑла халӑх килсе тулнӑ (монголсем, тӗрӗк-кыпчаксем, тӗрӗк-огузсем, иран чӗлхиллӗ перссем тата таджиксем, армянсем, славянсем, финн-угорсем .

More...

Виталий Станьял. Из карманного дневника

18 декабря 2015 года в Национальной библиотеке Чувашской Республики состоялся круглый стол по обсуждению проекта «Концепция учебно-методического комплекса по истории Чувашии». Рабочий вариант Концепции по заказу Минобразования разработан Чувашским государственным институтом гуманитарных наук (ЧГИГН) и вынесен на обсуждение в связи с поступлением на имя Министра письма историка Сергея Щербакова. В обсуждении документа принял участие заместитель министра образования и молодежной политики Сергей Кудряшов.

More...

Удмурт Республикин ҫурҫӗр енче, Чепца шывӗн тӑрӑхӗнче, Глазов хули таврашнелле хӑйсене бесерман текен ҫынсем пурӑнаҫҫӗ. Вӗсем удмурт чӗлхипе калаҫаҫҫӗ.

Ҫак ҫынсене виҫҫӗр-тватҫӗр ҫул каялла документсенче чылай чухне "чӑваш" тесе те асӑнаҫҫӗ. Ҫакӑ пачах та ӑнсӑртран мар.

Мӗншӗн тесен бесермансем чӗлхипе ҫеҫ удмуртсем, ытти енсемпе вӗсем чӑвашсене ҫав тери ҫывӑх.

Бесермансем — чӑвашсем пекех, Атӑлҫи Пӑлхар еткерҫисем.

Анчах та мӗншӗн-ха "чӑваш" ят мар, "бесерман" ят ҫиеле тухнӑ кунта?

More...

X ӗмӗрте (922-мӗш ҫул) Атӑлҫи Пӑлхар патшалӑхне инҫетри арабсем патӗнчен элчӗсем килсе кайнӑ. Кун пирки эпир элчӗлӗх ҫыруҫи Ахмед ибн Фадлан ҫырса хӑварнисенчен пӗлетпӗр.

Хӑшпӗрисем шутланӑ тӑрӑх, ҫав ҫыравсенче темӗнле "суваз" текен йӑх пирки асӑнни пур имӗш.

Анчах та ҫакна шутсӑр шанчӑклӑ хыпар теме ҫук. Мӗншӗн тесен текстра чӑннипе "суваз" мар, "суван" тени тӑрать. Тӗрлӗрен апла-капла шухӑшларӑшсем ҫине таянса ҫеҫ ҫавна "суваз" пулӗ теҫҫӗ.

More...