Sign in | Sign Up | Signing in will enable you to post comments and send messages to the users.
 +4.3 °C
Всякая любовь есть страдание.(А.Шопенгауэр)
 

Ad

Аçтахар Плотников: Ӑрӑмҫӑ-арамузда-орамазда-орамазчи

Аçтахар Плотников16.04.2016 10:444743 views

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр. Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

 

Ӑрӑмҫӑ — ӑрӑм тума, вӗрме-сурма, сиплеме-сыватма, тепӗр чухне усал ӗҫшӗн сиен тума та пултаракан ҫын, вырӑсла ӑна чылай чухне «колдун» сӑмахпа куҫараҫҫӗ. Ӑрӑмҫӑ сӑмах ӑҫтан пулса кайнӑ-ши?

Авалхи чӑвашсем хӑйсен тӗнӗпе пурӑннӑ. Вӗсен тӗнӗ чылай енчен чи авалхи чаплӑ та аслӑ тӗнсенчен пӗринпе, Заратуштрана (Зорастра) пуҫҫапса пурӑнакансен тӗнӗпе, ӑна урӑхла вута пуҫҫапакансен е арсен тӗнӗ, теҫҫӗ. Ҫав тӗнӗн тӗп шухӑшӗ — пурнӑҫ тытӑмӗ усалпа ырӑ кӗрешнинче пулнине ӑнлантарни. Ҫавна май Заратуштра тӗнӗнче ырӑ турӑсем те, усал турӑсем те пулнӑ. Вӗсенчен пӗри — Арамузда е Орамазда, ӑна пуҫҫапаканнине орамазчи (арамасчи) тенӗ. Арамузда турӑ ӑстасене пӑхса тӑнӑ, чирлӗ ҫынсене сыватнӑ, юратакан хӗрупраҫа каччине хӑй енне ҫавӑрма пулӑшнӑ, ҫав хушӑрах ҫынна усал тӑвакансене яланах инкек кӳнӗ. Арамуздан мӑчаварӗ (жрецӗ) — арамасчи, вӑл турӑ ырлӑхне е усалне ҫынсем патне ҫитернӗ, урӑхла каласан, шӑп та лӑп пирӗн ӑрӑмҫӑсем (ӑрӑмӑҫ) туса пынӑ ӗҫе тытса тӑнӑ. Эппин, пирӗн ӑрӑмҫӑ — Арамазда мӑчаварӗ.

 
Editorial note: The publication of articles does not mean that the editorial board shares the opinion of its authors.

Comments

Your Name:
Your Comment:
B T U T Headline1 Headline2 Headline3 # X2 X2 Image http://
WWW:
ĂăĔĕÇçŸÿ
Symbols used: 0 symb. Maximum symbols: 1200 symb.
CLICK HERE to choose from a number of free Chuvash keyboard layout software.
 

Supported HTML Tags:

<i>...</i> <b>...</b> <u>...</u> <s>...</s> <a>...</a> <img> <h1>...</h1> <h2>...</h2> <h3>...</h3> <pre>...</pre> <sub>...</sub> <sup>...</sup> <ul> <ol> <li>

Orphus

In Other Languages

Banners

Counters