Хапăлласа кĕтсе илетпĕр

 

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Пӗлме: хайлавсем вырнаҫтармалли йӗрке.

 

Кĕнекесем

Акăшсем таврăнаççĕТĕрлĕ тĕрĕллĕ тĕнчемСар ачапа сарă хĕрҪул юлташӗĔмĕр сакки сарлака. 5-мĕш кĕнекеАндрей ПеттокиХура çăкăр

Нарспи


Силпи ялĕнче

Пуш уйăхăн вĕçĕнче

Хĕвел пăхрĕ ăшăтса,

Силпи чăваш ялĕнче

Юр ирĕлчĕ васкаса.

Тусем, сăртсем хуп-хура

Юрĕ кайса пĕтнĕрен,

Тухать курăк çăп-çăра

Хĕвел хытă хĕртнĕрен.

Сивĕ, хаяр хĕл иртет,

Каять йĕрсе, хурланса,

Сивĕ куççулĕпе йĕрет

Иртнĕ куншăн хуйхăрса.

Путăксемпе, варсемпе

Çĕмĕрĕлсе шыв кĕрлет.

Анчах мĕнле йĕрсен те,

Хĕвел хĕртнĕçем хĕртет.

Хĕл куççулĕ шавласа

Юхса кайрĕ çырмара.

Ачи-пăчи выляса

Чупса çӳрет урамра.

 

Килчĕ ырă çуркунне,

Килчĕ, ячĕ ăшăтса.

Хĕвел савать тĕнчене

Хĕл ыйхинчен вăратса.

Тĕттĕм вăрман чĕрĕлет,

Ешĕл тумтир тăхăнать,

Çеçен хир те ешерет,

Илемĕпе мухтанать.

Тĕрлĕ-тĕрлĕ чечексен

Ырă шăрши сарăлать,

Пур çĕрте те кайăксен

Лайăх юрри янăрать.

Çӳлте, пĕлĕт айĕнче,

Тăри юрри илтĕнет,

Çемçе курăк çийĕнче

Путек-сурăх сиккелет.

Хăй кĕтĕвĕ патĕнче

Ача шăхличĕ калать,

Хырăмĕ пит выçнипе

Силпи ялнелле пăхать.

Малалла

Чиперкке


Ашшĕпе амǎшĕ ватлăх енне сулăнсан çут тĕнчене килчĕ Натали. Аслă ачисем тахçанах çитĕнсе çитсе тăван йăваран вĕçсе тухса кайса пĕтнĕччĕ ĕнтĕ. Маюк аппа, çие юлнине пĕлсен, малтанлăха аванмарланса çӳрерĕ. Больницăна кайма та шутланăччĕ хырăм пăрахма, упăшки, Ваççили пичче, чарчĕ: «Çурат. Тен, Турри хамăра ватлăхра пăхма парать пулĕ пепкене …» Вăхăт çитсен, мăшăрне юнашар ялти участок больницине лашапа леçрĕ. Тухтăрĕ вырăнта пулман пирки санитарка йышăнчĕ çăмăлланма хатĕрленекен хĕр арăма. Хăй вара темшĕн мăкăртата-мăкăртата вырăн хатĕрлет: «Тĕнче пĕтет пуль ара…Ваттисем аташа пуçларĕç, намăса та пĕлмеççĕ, ача çуратаççĕ…» Маюк аппа чăтрĕ-ха малтанах, каярахпа вара: «Апла ман каялла киле каяс-ши ĕнтĕ?»-терĕ шăппăн. «Вырт, килнĕ-тĕк,-» лаплаттарса хучĕ хыттăн санитарка, анчахран вара тек чĕнмерĕ…

Пĕчĕкçĕ сарă çӳçлĕ Натали çемьере пуринчен те ытларах юратакан ача пулчĕ: кĕçĕнни вĕт, пылакки. Ашшĕ маччаналла çĕклетчĕ те ăна: «Манăн тĕпренчĕкĕм, чиперккеçĕм»,- тетчĕ ачашшăн. Пиччĕш-аппăшсем те саватчĕç йăмăкне, хуларан ун валли парне илмесĕр килни пулман-тăр пĕрин те. Шăнкăрав пек уçă сассипе пӳрт тулса ларатчĕ, пусăк кăмăл та çĕкленетчĕ. Кăн-кăвак куçĕсем, каçăртарах пĕчĕк сăмси, тулли тутисем, чăнах та, ун сăнне илем кĕртетчĕç. Ахăлтатса кулнă вăхăтра сулахай пит çăмарти çинчи путăк татах та чипертерех кăтартатчĕç ăна…

Малалла

Мĕн-ши вăл телей?


Мĕн-ши вăл телей? - пĕлесчĕ,

Тĕл пулсан ăна пĕрре -

Илĕртесчĕ те кĕртесчĕ.

Ĕçтересчĕ, çитересчĕ,

Çул çинчен мунча кĕртесчĕ,

Хаксăр хаклă хăнана

Юрама пĕлсе çитесчĕ.

 

Хĕлхемне парас пулсассăн,

Тав туса хĕве чикесчĕ,

Перекетлĕн ас тивесчĕ.

Çил, ан аташ, ан пуçтахлан...


Çил, ан аташ, ан пуçтахлан,

Ан сирпĕтсем куçа тусан.

Те суккăрлантăм, намăс куртăм,

Ултавçă пуканийĕ пултăм.

 

Йăпанчăк йĕкĕт еккипе

Унта-кунта çĕтсе çӳрерĕм,

Чĕре ыратнине сисмерĕм,

Чун тăвăлне шута илмерĕм...

 

Куç аташтарчĕ пуль, йĕпенчĕ.

Юрать, тен, суйлама вĕренчĕ.

Сĕм-сĕм вăрман ăшĕнче


Сĕм-сĕм вăрман ăшĕнче,

Çырмасенче, уйсенче -

Армак-чармак арçури

Упа евĕр мĕкĕрсе,

Ӳхĕ евĕр ӳхĕрсе,

Урмăшăнса-хӳхлесе

Çухăрашса çӳрет тет.

Шăпи синкер пулнипелен

Чĕрçи ачи сассипеле

Нĕшĕклесех йĕрет тет.

Ирпе ирех ĕçе кӳлнĕ


Ирпе ирех ĕçе кӳлнĕ

Лаша куçĕ хĕрелнĕ.

Каç пуличчен тапаçланса

Йывăр лава туртайманшăн

Лавçи ăна чĕн пушăпа

Ятла-ятла хĕненĕ,

Çăварлăхне турттарнă,

Тилхепипе çаптарнă...

 

Лĕнчĕ-ĕр! кайнă урисене

Лаши - çĕре вырттарнă.

Йывăр çĕкленĕскер, тайкаланса утать...


Йывăр çĕкленĕскер,

Тайкаланса утать,

Ыттисенчен кая юлса

Кана-кана ларать.

Малтисене тарăхнипе

Шурă куçне çавăрттарать.

 

Ан тӳпеле, ан купала,

Çĕклем вăл - кăткăс япала.

Хӳтĕлекен пулас пулсан


Хӳтĕлекен пулас пулсан

Тапăнакан пулмĕччĕ,

Ырă вăйсем вăйлă пулсан

Усал асман пулĕччĕ.

 

Ырă вăйсем хăватлине

Ĕненессĕм те килет,

Тульккăш темшĕн нумай чухне

Ыррине усал çĕнет.

Мĕнле анас?


Шур кушак çури чупса

Пӳртрен тухрĕ картишне.

Йăпăр-япăр хăпарса

Ларчĕ ват йăмра çине.

Пĕрре пăхрĕ çӳлелле,

Тепре пăхрĕ çĕрелле...

"Эсĕ, - терĕ çерçие, -

Чиклететĕн пит хавас.

Хырăм выçрĕ. Çĕр çине

Ман куншăн мĕнле анас?

Кĕлетре


Кушак çури шăши патне

Çыру çырать.

Çырать, çырать те - çырнине

Саспах вулать:

"Асилтĕм эп паян каллех,

Шăши, сана.

Çак çырăва илсессĕнех

Кил хăнана.

Ан ман.

Эс çук та...

Кунĕпех

Салху мана...

 

Сак айĕнче чăр-чăр пăхса

Шăши ларать.

Çăвар тулли ахăлтатса

Кулса ярать.

■ Страницăсем: 1... 772 773 774 775 776 777 778 779 780 ... 796