Кăра çилсем. Виççĕмĕш кĕнеке


Михаляпа вĕсем нумайччен кăлаçса ларчĕç. Михалй, хăй пĕлтĕр кĕркунне Варлама вĕлерейменни çинчеи пĕлсен, питĕ тĕлĕнчĕ:

— Йĕлмекасси кулакĕ ытла çирĕп иккен, пăшалпа персен те чĕрĕлсе тăрать-мĕн, — Михаля шăл çыртсах шухăшларĕ, малашне хаяр çапăçу пуласса сиссе илчĕ.

— Эсĕ, салтак тусăм, — терĕ ăна Василий, — тĕреклĕ пул, хăвна тимĕр пек тыт!

— Тимĕр тутăхать, Ваçка тусăм, — Михаля йăл кулса илчĕ, хăйĕн хуйхи-суйхине кăштах та пулин сирсе яма тăрăшрĕ.

— Эпир, салтак тусăм, тутăхса каймăпăр, ма тесен хамăра куççульпе çуса тасатнă, пуçра пĕр хура шухăш та тăратса хăварман.

Йĕри-тавра ырă çынсем сывланă чухне пăр мар, чĕре çумне хытса ларнă хуйхă та ирĕлет. Халăх пухăнсах пычĕ, Михаля килни çинчен илтнĕ çын хурал пӳрчĕ умĕнчен иртсе каймарĕ. Пурин те вăрçа хăй куçĕпе курнă çын сăмахне итлесси килчĕ.

— Кайран татах калаçăпăр, — терĕ Михаля. — Ывăлăма кайса курам-ха, тата пĕр кун та пулин хама канăç парам, йăмăк патне кайса килес.

Темле те ырă сунса калаçакан çынсем пулчĕç. Михаля хутаçне çурăм хыçне çакрĕ, каллех тăван кил-çурчĕ умне уттарчĕ, ун кĕлне пулин те шăршлас, чунне тепĕр хут ыраттарас килчĕ.

Михаля сукмак шыраса тăмарĕ, урам урлă юр ашса каçса кайрĕ. Хăй çуралса ӳснĕ çурчĕ вырăнĕнче вăл пурнăç пуррине кăтартакан пĕр паллă та курмарĕ; унта-кунта юпасем çеç каçăрăлса лараççĕ. Вĕрлĕк хапха, кил карти тавра тытнă шĕтĕрнекпе çатан та тăрса юлман — пурне те темле çынсем вут хутма çĕмĕрсе илсе кайнă.

— Вăрлакана халĕ çилленме те çук, — шухăшларĕ вăл. — Инкек курнă çыннăн çатанне сĕтĕрсе те пулин ăшăнас, яшка пĕçерес пулать.

Карта та ăна вилнĕ ĕне аяк пĕрчисен шăммисене кăтартса выртнă пек курăнчĕ, юпасемпе каштасем çап-çара тăрса юлнă, улăмне сӳсе илсе кайнă. Михаля хăйĕн кӳршисен картисем çине пăхса илчĕ, — нумайăшĕн улăмĕ çук, выльăх-чĕрлĕхе çитерме антарса пĕтернĕ.

Хăйĕн пӳрчĕ вырăнне утса çитиччен Михалян пуçĕнче çитмĕл çичĕ шухăш та хуранта вĕрекен шыв пек явăнса илчĕ, пĕтĕм ӳт-тирне пĕçерсе иртрĕ. Çурхи вичкĕн çилсем юра çисе пынăçем юр айĕнчен çунса пĕтмен кăмрăклă пĕренесем темле вăй вĕсене аялтан тĕртнĕ пек тухса выртнă.

— Эсир, пĕрене тусăмсем, — сасăпах калаçрĕ Михаля, — мана, хăвăрăн хуçăра, тĕтĕм шăршипе кĕтсе илтĕр иккен. Эпĕ сире Атăл леш енчи вăрманта хам каснăччĕ,хамах ешĕл туратăрсене иртнĕччĕ, пурине те хам тунăччĕ. Çапла сире, йывăç тусăмсем, ӳссе ларнă чухнех касса ӳкертĕм, вĕлертĕм те хам кил-йышăм валли пӳртлартрăм. Кулаксем мана ураран ӳкересшĕн пулчĕç, арăма çунтарса ячĕç, нимĕçсем мана амантрĕç, çапах вĕлереймерĕç.

Михаля хăйне хăй калаçса ишĕлсе пĕтеймен кăмака тавра утса çӳрерĕ, кăмрăк витнĕ юра урисемпе чакаласа пăхрĕ те, аттин сăмси темле хытă япалана пырса тĕртĕнчĕ. Вăл пăрланнă юра ура кĕллипе те, кирпĕч таткипе те çапса салатрĕ, çунса пĕтеймен кĕске авăрлă пуртă сиксе тухрĕ.

— Пуртă тупакан — пурлăхлă. Çапла каланă ваттисем, — терĕ Михаля, чунне пысăк шанчăк пырса кĕнĕ пек сасартăк савăнчĕ, пуртта çĕклесе илчĕ, темиçе хутчен çавăрса пăхрĕ.

— Эх, пурттăм, атте пиллесе хăварнă пурттăм, эсĕ хамăн аллăмра чухне хам валли те, ырă çынсем валли те пурасем пурăп, пӳртсем лартăп, — калаçса тăчĕ Михаля, вутра хĕрсе кăвак сăн илнĕ пурттине хул хушшине хĕстерчĕ, хапха юписем хушшинчен тухнă чухне пӳрт вырăнĕ енне пăхса илчĕ. Юр ирĕлнĕçем тӳшек те тухса выртнă иккен. Çурхи хăнасем — хура кураксем — тӳшек çине тăваттăн-пиллĕкĕн килсе ларчĕç, пăрланса хытнă тĕксене тăпăлтарнă чух пысăк телей тупса хĕпĕртенĕ пек пĕр-пĕринпе карр та карр калаçса илчĕç, йăмралăх çинче шавлакан хăйсен тусĕсене те йыхăрчĕç.

— Эсир чĕпсем кăларасшăн иккен, манăн арăм тӳшекĕнчен çемçе йăва тăвасшăн. Тăвăрах, савăнăрах! Манăн ӳссе çитмен чĕппĕм, Хĕлип ятлă ывăлăм, пур. Унта каям-ха, — терĕ Михаля, çĕлĕкне хывса, пӳрт вырăнĕ еннелле сулчĕ те сукмаксăр-йĕрсĕрех утрĕ, урам варрине тухрĕ.

Вăл Варлам çурчĕ умĕнчен иртнĕ чухне пысăк чӳречерен пĕр мĕлке курăнатчĕ, анчах вăл хăвăртах пăрăнса кайрĕ те, чаршав туртса, чаршав анлăшне пĕтĕмпе хупларĕ.

— Пĕр кун кăна канса вăй илем-ха... эсĕ, ватă кашкăр, вилмен иккен. Ху сывах пулсан та, санăн саману вилсех пырать. — Шухăшларĕ Михаля, Варлам пӳрчĕ тăрринче пĕр ушкăн кăвакарчăн кăваклатса чупкаланине курчĕ, çерçисем килкартинче шавланине илтрĕ.

Кăвакарчăн ытти çурт-йĕрсем тăрринче вĕçмест, мĕншĕн тесен унта кил картисенче пĕр тулă пĕрчи те тăкăнмасть, йăва тума та улăмпа хулăн витнĕ ăшă аслăксем çук. Хырăмĕ пĕчĕкçĕ пулсан та, чим-чим çерçи тăранма Варлам кил картине кĕрет, вăл халĕ, тăман тухасса сиссе, хăй улăм хушшине тарса пытанма васкаса шавлать.

Михаля Чишма ялне каякан ансăр çул çине тухнăччĕ çеç, вăштăр-вăштăр çил вĕрсе илчĕ, юр айĕнче карăнса сывлакан тăпра шăршиллĕ çара сывлăша шĕветсе ячĕ. Ку тапхăрта çĕрле чипер çывăрайман салтака сывлама та çăмăл пулчĕ, утма та урисене вăй тапса кĕчĕ. Çил ун кăкăрне хирĕç вĕрсе ачашласа пычĕ, анчах Варлам кил картинчи чее çерçисем ахаль шавламанни тĕрĕслĕхе тухсах пычĕ. Çил сивĕнсе хаяррăн вĕрме тытăнчĕ, мал енчи пĕрерĕн-пĕрерĕн çакăнса тăракан пĕлĕтсем пĕрне-пĕри аллисене тăсса паллашрĕç те пĕр пысăк хура пĕлĕт пулса тăчĕç, кай еннелле — хĕвеланăç еннелле шума тытăнчĕç. Михаля мĕн пĕчĕкренех çерçисем тăман хыпарне пĕлтернине пĕлнĕ, хăй çуралнă çĕршывĕнче те, вăрçă-харçă хирĕсенче çил-тăман ӳхĕрнине нумай курса тӳснĕ, нихçан та хăраса ӳкмен. Леш хура пĕлĕт явăнса та, пăтранса та унăн пуç тăррине пырса çитнĕ-çитменех, пăрпа хутăш типĕ юр çума тытăнчĕ, çĕр çумĕпе вĕрекен çил çул хĕрринчи хăва тĕмĕсене, пĕлтĕрхи хуралса кайнă хăмăлсене силлерĕ-силлерĕ те урăм-сурăм урса кайрĕ, Михаляна çĕклесе çапас пек кăкăрне пыра-пыра çапăнчĕ, шинель аркисене татса-çурса пăрахас пек турткаларĕ. Пăрпа юр çуни çурхи çанталăк кăмăлне кайса çитмерĕ, нумаях пулмасть юр айĕнчен тухнă, çиелтен пăртакçă типме ĕлкĕрнĕ сăрт-тӳпесенчен хура тăпра варкăшса çĕкленчĕ, пĕтĕм тавралăха кĕрхи çĕрлехи пек сĕм-тĕксĕм туса хучĕ. Михаля çиле хирĕç çурăмпа та хăяккăн тăрса утрĕ, лара-лара канса та пăхрĕ, аманнă хыççăн чакнă вăй хăрушă тăманра таврăнса килмерĕ. Йĕлмекассинчен Чишма ялне ĕлĕк вăл чи шартлама сивĕ кунсенче те хăй пӳртĕнчен илсе тухнă ăшши сивĕнсе кайиччен пырса çитекенччĕ, çиле ури хушшинчен ирттерсе пыратчĕ, хăй кайăк пекех вĕçетчĕ. Халĕ ăна хура тăпраллă тăман йăкăлт-якăлт тутарать, хăлха çуначĕсене татса пăрахас пек шăхăрать. Сасартăк Йĕлмекасси енчен шăнкăравсем янрани илтĕнсе кайрĕ.

— Кам хальхи саманара шăнкăрав çакса çӳретĕр: вулăс начальникĕ-и, апăрша-и? — тесе шухăшларĕ Михаля. — Тăман витленине итлесе аташса каяс марччĕ.

Шăнкăрав сасси çывăхарсах пычĕ, лашасем тапăртатса чупни те илтĕнчĕ. Михаля çул хĕррине пăрăнса тăчĕ, хура тăманра тата хурарах курăнса килекен мĕлкесем хăй патне пырса çитес чухне икĕ пӳрнине çăварне чикрĕ те шĕвик-шĕвик шăхăрса ячĕ. Тăрр! — тесе этем кăшкăрни илтĕнчĕ, лашасем хартлатса чарăнчĕç.

— Кам унта? — пыр тĕпĕпе ыйтрĕ этем.

— Хамăрăн, хамăрăн ара! — терĕ Михаля, хăй лашасем енне утрĕ.

— Мĕн хамăрăнни? Кам?

— Арçури мар, — Михаля темле паллакан çын сассине сиссе илчĕ. — Йĕлмекассисем. Питех пĕлессӳ килсен, Ямшăк Михали.

— Кил те лар, Михаля тусăм! — Этем лав çинчен сиксе анчĕ, ун патне чупсах пырса тăчĕ. — Эпĕ, Улангин, сана инкекрен çăлас пекех çула тухнă иккен.

Михаля çуна çине ларчĕ, урисене кĕççепе витрĕ. Улангин тилхепине туртма çеç ĕлкĕрнĕччĕ, мăшăр лаша тапса сикрĕ, шăнкăравĕсем пĕкĕ çине пин кайăк ларнă пек юрласа та ячĕç.

— Ара эсĕ, Кевриш, ытла пысăк çын пулса кайнă-им, тавралăха тĕлĕнтересшĕн-им? — терĕ Михаля.

— Мĕншĕн?

— Мĕншĕнни паллă ĕнтĕ. Шăнкăравпа ямшăкла çӳретĕн.

— Эпĕ халĕ вулăсра çар комиссарĕ, хама кура начальник ĕнтĕ, — кулкаласа калаçрĕ Улангин. — Эпĕ никама та тĕлĕнтересшĕн мар, шăнкăрав сассине юратсах каймастăп, çапах та хамăр вулăсри сывлăша янратма тивет. Лашасем ĕлĕк вулăс ямшăкĕнче пулнă, шăнкăрав сассине хăнăхса çитнĕ. Вĕсем иккĕшĕ те пĕкке шăнкăрав çакмасан юртма мар, утасшăн та мар. Шăнкăрав çакса тăвăл пек çӳренĕ хыççăн улăмне те çиеççĕ, шăнкăрав çакмасăр аран-аран утнă хыççăн сĕлле те тиркеççĕ, шереметсем!..

Улангин лашасем çинчен каласа та пĕтерменччĕ, çунатсăр çил арманĕ курăнса кайрĕ — çуначĕсене çил-тăман çĕклесе çапнă пулас. Улангинпа Михаля арман çине пăхса илчĕç, çуначĕсем пирки те калаçатчĕç пулĕ, мăшăр лаша ял урамне вирхĕнсе кĕчĕ те аслă урама пăрăнса каяс чухне тăпах чарăнчĕ. Чишма ялĕнче чи сăртра ларакан тирек ĕлĕкренех уяр кунсенче çичĕ-сакăр çухрăмран курăнатчĕ. Ун пирки тавралăхра темле юмах-сăмах та çӳретчĕ: Пăкачав чухнех лартнă, — тенипе сăмах пĕтетчĕ. Паян хура тăвăл ăна тĕпĕнчен шартах хуçса йăвантарнă иккен. Тăвăл иртсе кайнă-кайманах халăх кĕпĕрленсех тухнă, йывăç-улăп вилли патне пыма хăранă пек тĕлĕнсе пăхса тăрать, пĕççисене шарт çапакан мучисемпе карчăксем те, мăй пăрса калаçакан ватăраххисем те, нимле пысăк хыпара та хăлхана чикмесĕр чупкалакан ачасем те пур. Сĕм ватă тирек ĕлĕкрех йăванса кайнă пулсан, халăх ун пирки йывăр шухăша каймĕччĕ, ялта хăйсене саккун кăвапи вырăнне хуракан куштан этемсем пĕрле пухăнĕччĕç, пĕр витре эрехлĕх сутĕччĕç те ярĕччĕç. Халăх халĕ самана йывăркилнĕ чух хăй ĕмĕрĕнчен тухнă йывăç йăваннинче те тĕшмĕшлĕ шухăш тупать, инкек-синкек сиксе тухасса кĕтсе сехрине хăпартать, пӳрт тăрринчен çăхан вĕçсе иртессинчен шикленсе килĕнче хăрăк шăмă усрать. Чăнах та, çăхансем кăранклатса вĕçнине илтсенех, ăсран тайăлман çын та урама сиксе тухать: «Пырне пултăр, хăямат!» — тесе кăшкăрать те çăхан енне хăрăк шăмă ывăтса ярать.

Халăх çар комиссарĕ енне çаврăнса пăхмарĕ, çаплах тирек таврашĕнче тăчĕ. Улангин лашисене пăрса иртсе каясшăн тилхепине туртнăччĕ, халăх хушшинчен пĕр хĕрарăм ыткăнса тухрĕ те çуна патне пырса тăчĕ.

— Ара, Михаля мар-и? — тесе кăшкăрса ячĕ вăл.

— Эпĕ çав, Крахьян йăмăкăм! — Михаля çуна çинчен сиксе анчĕ.

— Пичче-çке, пичче! — Крахьян Михаля умне пырса тăчĕ, ним тума та пĕлмерĕ, йĕрсе кăна ячĕ.

Йĕлмекасси таврашĕнчи чăвашсен пĕрне-пĕри вăрах вăхăтран курнă хыççăн ыталас, чуптăвас йăла çук, вĕсем тĕлпулу савăнăçлă пулсан та, макăрса яраççĕ. Чĕре тĕпĕнче вĕрекен туйăма юрăра çеç каласа пама пулать, анчах юрри вăрах тĕвеленет, пĕр тĕвеленет те ĕмĕрлĕхе юлать, суймасть, улталамасть, чĕрере мĕн пуррине кăна пĕлтерет.

— Хĕлип! — тесе Крахьян кăшкăрсан, мулкач тирĕнчен çĕленĕ çĕлĕклĕ ача таçтан çăмха пек кустăрăнса тухрĕ, Михаля çине кăнн пăхса илчĕ.

— Аçу килнĕ-çке! — Крахьян Хĕлипе чышса илчĕ.

— Хĕллехи Хĕлипĕм, çуллахи лĕпĕшĕм! — терĕ Михаля, пурттине хул хушшинчен ӳкерчĕ, Хĕлипе хăрах аллипе хĕстерсе çĕклесе илчĕ.

— Мĕншăн çак катăк пуртта çĕклесе çӳретĕн? — терĕ Крахьян, пуртта çĕклесе илсе пăхрĕ.

— Пуртă тупсан — пурлăх, йăмăкăм. Сывă юлнă пуçа ĕç кирлĕ, ĕç тума — пуртă.

Пĕр самантрах халăх Михаляпа Хĕлип тавра пухăнса çитме ĕлкĕрчĕ, ватăлса вилнĕ йывăçран мар, вилĕмрен вилмесĕр юлнă старик çине пăхса тĕлĕнчĕ.

— Ăсатсах ярам сана, Михаля тусăм! — терĕ Улангин, хартлатса тăракан икĕ лашине те тарăн юр аштарса аслă урама кăларчĕ, шăнкăравсене нихçанхинчен те хытăрах янратса юрттарчĕ, хăйĕн чи усал тăшманĕ Каюра пурăннă çурт умĕнче чарăнчĕ.

Лашасем пуç ухса тăчĕç, пĕкке силлерĕç, пукравра пиçсе çитнĕ панулмисем пек шултра йĕс шăнкăравсене янратрĕç.

 

10

Эхер, хăй хăнине пĕтĕм чунтан кĕтсе илнĕ пулсан, чăваш çынни чи малтанах мунча хутса ярать, пĕр мăшăр ешĕл хурăн милĕк мунча чулĕ çинче пĕçерсе хатĕрлет, сĕлтĕ шывĕ вĕретет. Крахьян хăйĕн тăван пиччĕшне нумайранпа кĕтнĕ, савăнăçлă кун ăнсăртран килсе тухрĕ, телей пӳрте кĕрсе тулчĕ. Улангинăн шăнкăравлă çуни иртсе кайсанах, Крахьян пĕр ывăç хăйă хул хушшине хĕстерчĕ те мунчана утса мар, чупсах кайрĕ, алхапăлах хутса ячĕ, шыв кӳчĕ, таса кĕпе-йĕм хатĕрлерĕ, пиччĕшĕпе юнашар ларса тем пекех калаçасси килсе чунĕ çунсан та, çăвар уçма вăхăт шырамарĕ.

Упăшки, Каюра Тимахви, сăнартан илемлĕ, чун енчен хура ăшчиклĕ çын, Хăвалăхри Улангина кăнтма кайсан, хăйне йытă туласа вĕлернĕ хыççăн икĕ ывăл ачи тăлăх-турата тăрса юлнă тени тĕрĕс мар. Вĕсем киревсĕр ашшĕнчен хăтăлнă, ăна ырăпа асăнма вĕсен çутă шухăш çук.

Михаля сĕтел хушшинче чей ĕçнĕ чухне сĕтел хушшинчех ларакан Хĕлип çине те, икĕ тĕреклĕ, йĕпхĕн хура çӳçлĕ ачасем çине те пăхса илет. Иккĕшĕ те Крахьян сăнарлă мар, пĕтĕмпех Каюра Тимахвине туртнă, анчах вĕсен, куçĕсем ашшĕнни пек çăра куç харши айĕнчен хаяррăн, шăши тытма хатĕрленекен кушак пек пăхмаççĕ, йăваш. Вĕсем Михаляпа именерех калаçнă чухне виçĕ-тăватă сăмах каламассеренех кукка тесе савăнтараççĕ. Михаля вăйлă тăманлă çул çинчен ăшĕ пиçнĕ хыççăн тикĕт пек хура та çăра чее ĕçет те шухăша каять. «Нимле çын та çутă тĕнчене усал чунлă килмест иккен, — тет вăл хăй ăшĕнче. — Çураласса вăл çарапакка çуралать, пур ачан та урисем пĕр пекех, атăпа çӳрĕ-и, çăпатапа-и, — паллă мар. Вăл пелкеме тытăнсанах пĕр хĕрарăма: — анне, — тет, тутлă апата — тюттю, хитре япалана — тетте. Вăл мĕнле этем пуласси ашшĕ-амăшĕсенчен, хурăнташĕсенчен, таврари этемсенчен килет. Каюра Тимахви çакă теветкел ачасене мана, пуян мар Ямшăк Михалине, тиркеме, манран йĕрĕнме хĕтĕртсе вĕрентĕччĕ. Крахьян йăмăкăм вĕсене чухăнсене сума сума, ялти Совет пӳрчĕ тăрринчи хĕрлĕ ялава юратма хушать».

— Кукка, эсĕ Ленина курнă-и? — ыйтрĕ асли.

Михаля хăй госпитальте пĕр рабочипе туслашнине, вăл ăна Ленин çинчен каласа панине аса илчĕ, ачасене каласа кăтартма шухăшлатчĕ, çав самант алăк яри уçăлса кайрĕ те, Крахьян килсе кĕчĕ, пӳрте милĕк шăрши тултарчĕ.

— Пичче, — терĕ вăл, кĕрĕкне васкасах хыврĕ, алăк патĕнчи пăтаран çакрĕ. — Мунчана пултарса çитертĕм, сĕрĕмне милĕкпе хăваласа кăлартăм, алăка чылай вăхăт уçă тăратрăм. Халĕ ĕнтĕ, пичче, мунча ун чулне пыл сапнă пекех тутлă. Кай та хытнă шăммусем çемçеличченех çăвăн, ĕрехетленсе çапăн!

— Вăрçăра, эх, ялти мунчана кĕме ĕмĕтленеттĕм, аса илсенех, ӳт-тир кăрчанкă ернĕ пек йăшăл-йăшăл кĕçĕтсе илетчĕ. Халĕ те кĕçĕтет, йăмăкăм! — терĕ Михаля, çăмăллăн сиксе тăчĕ, çурăмне кăтăр-кăтăр хыçса илчĕ.

— Эпĕ те пырам-и, атте? — Хĕлип ашшĕ çул парасса кĕтмерĕ, сĕтел айĕнчен упаленсе тухрĕ.

— Вĕрирен хăрамасан, пырах, ачам, — Михаля Хĕлипе çурăмĕнчен çупăрларĕ.

— Эпĕ вĕри сывлăша юрататăп, атте, — терĕ Хĕлип, — мана Крахьян аппа кăмака çинче çывăратать.

— Пире те кайма юрать-и? — Крахьян çине тилмĕрнĕ пек пăхса илчĕ аслă ачи, Тимуш.

— Ара эсир, ачасем, куккăра, инçетри çулсем çинче халран кайнă çынна, ан йăлăхтарăр ĕнтĕ, — терĕ Крахьян.

— Эпир Тимушпа иксĕмĕр куккан çурăмне сăтăрăпăр. Çăвăнма вĕри шыв парса тăрăпăр, — терĕ кĕçĕнни, Çемук.

— Йăмăкăм, — терĕ Михаля, ачасем çине ачашшăн пăхса илсе, — ачусем, пĕчĕкçĕ пулсан та, ӳссе çитнĕ çын пек йĕркеллĕ те ăслă калаçаççĕ. Эсĕ, йăмăкăм, вĕсен çулĕсенче питĕ юнтармăшчĕ, хытăрах каласанах, тутуна мăрт тăваттăн.

— Çемьере пĕр хĕрача пулнă та-ха, ачашланнă ĕнтĕ, — кулса ячĕ Крахьян. — Эсир, — терĕ вăл ачисене, — кайăр эппин куккăрпа.

Ачасем, йăкăлт-якăлт сиккелесе, çĕлĕкне хăшĕ кутăн, хăшĕ пуçăн ларткаларĕç. Тимуш ятли, куккăш тухасса кĕтсе, алăк хăлăпне пырса тытрĕ. Вăл алăка хăй уçрĕ, пурте тухса пĕтсен, хăех хаплаттарса хупса хăварчĕ.

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 32

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: