Электронлă вулавăш

Кăлт тĕкĕнчĕ хĕр тутине темĕн хытти те çав вăхăтрах темĕн çемçи. Йăкăр-р сăрăлтаттарса чикĕнчĕ тăруках темĕн йӳççи те темĕн пылакки пĕтĕм ăспуçа. Малтанах сехĕрленсе хунăран, ни сирĕлин-сирĕлме, ни туртăнин-туртăнма ăн çитереймерĕ хĕр, кăштахран тин, йӳç-çинчен ытла пылакĕ техĕмленнине сиссен, йĕкĕт вĕрилентернĕ тутипе хăех тивĕçлĕ салам ячĕ.

«Ай, ав епле япала иккен вăл каччă ăшши! Лайăх та, тутлă та, хӳтĕ те. Шухăшра та чĕрере — савăк, савăк... Ай, капла мĕн чухлĕ тăма пулать-ши каччă ытамĕнче? Самант-ши, иккĕ-ши? Ай, ăçта кайса чикес намăса? Хам «намăссăр, намăссăр», терĕм те Матвие, хăшĕ-ши кунта кӳререх пани намăссăрне? Çĕрле, ĕç вăхăтĕнче, хĕрсе авăн çапнă чух?.. Каччи, каччи хăй мĕн калĕ-ши? Кулать пуль ĕнтĕ, çутта тухсан. Тек епле курăнас ĕнтĕ ун куçĕ умне?»

Хĕр каччă ытамĕнчен вĕçерĕнчĕ те çурăмпа çаврăнса тăчĕ. Куçне куççулĕ капланчĕ унăнне:

— Ай, ытла та ухмахла... кĕтмен çĕртен. Тем тейĕнĕнтĕ эс мана малашне? — шăппăн пăшăлтатрĕ тĕттĕмрекăварла пиçнĕ Елькка тути. — Тархасшăн, ан кул... Намăс...

Каччă хĕре каллех хăй еннелле çавăрчĕ.

— Килĕшетĕн эсĕ мана, Елькка. Питĕ, питĕ, — хĕр каланă евĕрлех шăппăн, чĕре тĕпĕпе калаçрĕ Матви. — Ĕненместĕн-и?.. Уйăхшăн та, хĕвелшĕн те. Эпĕ сана тахçанах тĕсесе хунă, Елькка. Унччен-унчченех. Калама кăна чĕлхем çаврăнман. Кăçал, ак... чăтаймарăм каламасăр... Кӳр кунта аллуна, чăмăртам... Ху хирĕçлемесен, саватăн-тăк кăшт — пăртакран туй та кĕрлеттерĕпĕр.Авăна-мĕне пĕтерсен, шăнтсан... Елькка хирĕç мар-и эсман кăмăла?

Хăй илтнине хăй ĕненмест Елькка. Чунĕ ун — кайăк, чĕлхи — тытамак.

— Час-и? Ай-уй, — пуçне йĕкĕт кăкăрĕ çине пытарать хĕр. — Калаçмасăр-тумасăрах. Шиклĕ. Аттепе, аннепе сăмахламасăрах. Çамрăк вĕт-ха эпĕ Матви... Ай...

— Пĕрне-пĕри пĕлмен, курман-илтмен çынсем мар вĕт. Ман шутпа, аçу та, аннӳ те хирĕçех пулас çук. Тепĕр тесен, вĕсен мар, пирĕн хамăрăн, иксĕмĕрĕн, çемье тумалла-çке, — Ельккан тутăр айне кăшăлласа çыхнă йĕкĕр çивĕтне сапаласа ячĕ Матви. — Ах, çивĕтсем те сан. Хӳхĕм ярапа...

— Атте-анне тенĕрен... Вăл çапли çаплах та-ха.., — аллине йĕкĕт аллинчен кăларчĕ те, çивĕчĕсене лăс-лăсчĕтрентерсе, çичĕ-сакăр хăлаç малалла чупса кайрĕЕлькка. Чарăнсан, пĕр вырăнта икĕ-виçĕ çавра пăр-пăрпĕтĕрĕнчĕ. — Тыт, Матви, ӳкетĕп...

Елькка — каллех Матви ытамĕнче.

— Кала, Матви, тепре: уйăхшăн та, хĕвелшĕн те, те.Килĕштеретĕп сана, Елькка. Питĕ, питĕ, те, — паçăр пăхма именнĕрен, халь хăмăр-хăмăр куçран чăрлаттарсах пăхать Елькка. Именмест те, вăтанмасть те. Кулать. Çиçет, — Туй кĕрлеттерĕпĕр, авăнă-мĕне пĕтерсен, шăнтсан, те... Итлетĕп, тăнлатап, хăлхана чанк тăратрăм, Матви. Кала, калаç, кĕтетĕп...

Хĕрĕн çурма шӳтлĕ, çурма хăюллă сăмахне йышăнмарĕ Матви.

— Ĕнен, Елькка. Тупа тусах калатăп: килĕштеретĕп сана, Елькка. Юрататăп... Шан... Ак, кур, — икĕ аллине те. чĕри тĕлне лап хучĕ Матви, — уйăхшăн та, хĕвелшĕн те. Ялан-яланлăхах... Эсĕ, мĕнле, Елькка?

— Эпĕ-и? — хĕрĕн пуçтарăнма пикеннĕ хăюллăхĕ каллех вăшт тарса пытанчĕ таçта. — Эпĕ-и?... Эпĕ те... уйăхшăн-хĕвелшĕн те... — теме çеç пултарнăччĕ вăл вăй-сăррăн, вăтанăçлăн.

Икĕ чун, икĕ именчĕклĕ кăмăл, халь мĕн каланине хурлăх, инкек икке пайлассине сисмесĕр, уямасăр, тепре тутапа тута çыпăçтарма хăюсăрланса, пĕр-пĕрин çумне ыррăн, тăванлăн пăчăртанчĕç.

— Эй, атьсемри! Хура халăх. Тавай кал-калрах. Капана пĕтерсе пăрахар! — йĕтем çӳллĕшне чĕнӳленсе хăпарчĕ ĕç умне тăма хистекен патвар сасă. — Васкарах!..

Çутă капламланчĕ молотилка тавра, мотор хăюлланчĕ.

Каллех вĕлт те вĕлт сĕлĕ кĕлти çӳлелле, ух та ух молотилка хырăмĕ.

Кĕлте илме пĕшкĕннĕ май вĕлт пăхать те Елькка Матви еннелле куçĕпе вĕлт салам ярать, вĕлт йăтать те кĕлтине — вĕлт салам ярать; тути хăйĕн, тута хушшине хурас чăп-чăмăр çĕр çырлилле, пăхмассерен йăл-л ирĕлет, пăхмассерен йăл-л ирĕлет...

Хăтлă, чĕрĕ каçхи тĕнче, уçă, кăчăр-кăчăр...

Тусан, тусан, тусан...

.... Туй пĕркенчĕкĕ... Çапла, туй пĕркенчĕкĕ пĕркенме, хĕр йĕрри йĕрсе Матви Никоновсен килне кин пулса кĕме пӳрнĕ çĕртенех шатăрт икке пайларĕ ăнсăрт инкек икке пайланмалла мар телеех. Хĕр чухнехи хушамат хĕрĕхре те улшăнмарĕ, тени, ав, шăп та лăп Елькка тĕлнех синкерленсе анчĕ.

Шанман мар, шаннă вăл Матви каялла тапса килессе, унпа варлă, арлă-арăмлă пуласса кĕтнĕ, ĕненнĕ. Хăй кăмăлĕ те, вĕçе-вĕç капла тăмасан, йăшĕ, çемçелĕ тесе пурăннă. Пурăнни, кĕтни, ĕненни, ав, шанни — кĕтни-ĕненнипех, шаннипе-çемçелменнипех, йăшманнипех юлчĕ. «Уйăхшăн-хĕвелшĕн» тесе те каланăччĕ те вăл ун чухне — кăчăр-кăчăр каçранпа уйăхĕ те, хĕвелĕ те пайтах çавра турăç пуль хăй, еккипе — Елькка пурнăçĕ, ав, сирмен çивитти пекех нимĕн те улшăнмарĕ, чăлт-шурă. Шăллĕсем, ӳсен-пĕри, тĕкленчĕç, ура çине тăчĕç, тăван йăваран вĕçе-вĕçе тухса кайса пĕтрĕç. Вĕсенчен (кунçул йĕрки çапла-тăр ĕнтĕ) хыпар-хăнарĕ те халь çыру халлĕн çеç. Асли, ав, Чулхулара, систерсе хума та ĕлкĕрнĕ, пĕлтерет: чипер хĕр тупăннă иккен ун тĕлне, авланма шухăш тытнă, килйышланать — часах туйне йыхравлама пулать. Ельккан вара хĕр чухнехи, çирĕмри майлах — пушă, пĕччен, мăшăрсăр. Сарас вырăнĕ те сивĕ, пӳрт ăшчиккийĕ те юнран ӳт илнĕ тăван ача сассисĕр... Матви, ав, кайрĕ те пĕрре, каласа, картса хунă пекех шат та пат улăштармарĕ кăмăлне. Çилленчĕ, тарăхрĕ курăнать. Каçармарĕ... Каçарманни, ав, каçă урлах каçарса янă иккен ăна: телейлĕ Матви, иккĕленӳсĕр, ятне мăшăрлă. Елькканни евĕр телейĕ шарт икке пайланмарĕ унăн, пайланнăскер те ылтăн чăмакки çумне çыпçăнчĕ. Ельккан вара епле-ха? Пайланнă телейĕн ăçта-ши тепĕр пайăрки, татăкĕ?..

Чим, мĕн апла териех шуйхантарать-ха хĕрĕхри хĕре? Ĕнтĕ ват хĕре?.. Ватă хĕр... Тĕлĕнмелле. Кунĕ те, каçĕ те тин çеçчĕ — вунсаккăрти-çирĕмри вăхăт. Ăçта, мĕн айне юхса, пытанса кĕрсе пĕтрĕр-ши эсир, çав илĕртӳллĕ, тăкăскă, юн шавкăнĕллĕ ĕмĕтсем-туйăмсем? Ăçта-ши сирĕн килĕр, пурăнатăр-тăк — пурăнакан кĕтесĕр? Ăçта-ши хевтĕр, хавалăр?

Тăм тивлĕ, пăр çапнă кăмăл...

Çырман Мар, çыруне те çырсах тăчĕ Елькка Матви çара кайсан, йышлах-йышлах мар пулин те — çырчĕ. Ăшĕнчи кăварĕ пирки мар, ытларах колхоз ĕçĕ-хĕлĕ пирки, ял хыпар-хăнарне пĕлтерсе, евитлесе тăчĕ. Чăн та, ăшĕнчи кăварĕ унăн малтан çулăмлă-çулăмлăччĕ, хĕрӳ-хĕрӳччĕ, каччăн хĕлхемлĕ сăмахĕсĕрех савăнăç сирпĕте-сирпĕте тăратчĕ. Самайран-самайран вара, эрнесем-уйăхсем, çулталăксем иртнĕçем, пăркăчланă туйăм вырнаçрĕ-вырнаçрех картне. Матви таврăнас умĕн вара вăл, савнийĕ таврăнсан сăмах-юмахĕ кĕске пултăр тесе, ку таранччен тытса пынă, ӳстернĕ, шăварнă шанăç туратне пуртăпа лачăрах касса антарчĕ: хăй унран сивĕнни, ăна качча тухма евĕкĕ çукки, пĕр-пĕрне манмалли пирки çыру ăсатрĕ...

... В-ак... Уяр.

Декабрь...

Вак хĕрри, шăши чĕпписем тĕпĕртеттерсе каçасла, пĕчĕк-пĕчĕк мăкăрăлчăк — çил ачисем, ĕç çукран ĕç туса, çула май хӳсе хăварнă ансăр хĕвĕм, «лутра ту».

Вак куçĕ — витĕр курăнакан кĕленче-пăр, çӳл-çӳхе çурхах. Ăсаканĕ пулмасан, çийĕнчех çурхахла витĕнет вăл. Шывĕ — тăрă-тăрă, çурхах витĕрех — янк.

Тӳлек. Ăшă. Тавралăх — хулăн-хулăн юрпа хупăрланнă. Юрĕ кăçал, тӳпе ырçинче ытлашши, лăпăс та лăпăс.

Елькка, пĕве хĕрне кĕпе кивме аннăскер (икĕ кун каяллах кĕлерсе хунăскере), кисĕпле вак куçне чыша-чыша уçăлтарчĕ, витрепе шыв ăсрĕ, килле ячĕ. Мăшăр кисĕппе шăллĕсен хури шӳнĕ кĕпи-йĕмне тӳнккеме тытăнчĕ.

Лĕч-леч, лĕч-леч, лĕчĕл-лĕчĕл-лĕчĕлтĕк....

Кивет-кивет те, кивнĕ-пĕр япалине юнашар, пысăкрах каснă вакра чӳхесе, пăрса пушă витрине хурать. Харăс кивсе харăс чӳхемест-пăрмасть: çав хушăра аллисем ăшăнса ĕлкĕрччĕр, тет.

Çил — лĕм те çук.

— Аван-и? Вăй патăр! — хăлха анинчех янăраса кайрĕ çав тери палланă сасă. — Елькка тем?

«Матви!» — харăсах пĕр ята асăнчĕç Ельккан ăсĕпе тути. — Эпĕ-ха, — терĕ хĕр, йĕкĕте йăпăрт та вăтануллăн пăхса илсе.

— Çӳретне? — хĕр еннелле аллисене тăсрĕ Матви. — Пăхрăм та кантăкран — эсĕ пыратăн. Çĕклемлĕ витресемпе. Кунтах анать пуль, терĕм. Тухрăм.

— Çӳретпĕр-ха. Аванах-ха. Кăштăртаткалатпăр, — ват çынсен йăлипе сăпайланчĕ Елькка. — Ху мĕнле? — Тăснă алла чăмăртарĕ. Перĕннĕ-перĕнменех вăшт сулăнтарса кăларчĕ каялла.

— Килни виççĕмĕш кун. Те таврăннă эпĕ саншăн, те таврăнман, Елькка? Клубра — курăнмастăн. Килне пыма.., — йĕкĕт пăхать, пăхать Ельккана, савать, юратать куçĕпе. — Уснĕ, чиперленнĕ. Паллаймăн та таçта-мĕнре курсан. Йăрăс...

— Кай, аплах ан вăтантар-ха. Эпĕ-и? Эпле пулнă, çаплах юлнă пуль? Ни хушăнман, ни... катăлман. Хăть хальхи, хăть виçĕ çул каяллахиех, — ĕнтĕ Елькка кивме те пăрахнă, кисĕпписене тытнă та — хытнă, йĕкĕт çинелле те мар, таçталла, ял çинелле, кĕртсемле хĕвĕннĕ, лăпчăннă çуртсем еннелле тинкерет. — Эппин, сăпаççипах çулне-йĕрне, лайăх çаврăнса çитрĕн иккен эсĕ, Матви .. Саламлатăп...

— Мĕн саламламалли? Лайăххине лайăх та — кĕтекен çук — сăмаха, пуçламаллине, ярт тӳрĕрен пуçларĕ Матви. — Чăнах та, чăн-им çырăвунти йĕркесем, Елькка?

— Эс ăнланма тăрăш çеç, Матви. Ан тарăх, ан çĕтĕл, — кивекен яплисене кисĕпписемпе тăнк-тăнк тĕккелесе илчĕ хĕр. — Ман пулни-иртнине. Хыт... Текех ĕнтĕ курсан та, калаçсан та...

— Юрĕ, манăп пулни-иртнине, хытăп. Чим, манайăн-и эсĕ ху кăчăр-кăчăр каçа, уйăхшăн та, хĕвелшĕн те, тенине, — вак хĕррине пухăннă «кĕрте» атă пуçĕпе кăлт-кăлт тĕке-тĕке чăмтарать Матви шыва. — Ман. Хыт... Ак, паянах, халех витрӳ-япалу-мĕнĕпех тытатăп та йăтăрласа каятăп ял Советне — çырăнма, хут уйăрттарма, пĕрлешме. Мĕн, тăваймасть тетĕн-им?

— Кай ан ухмахлан. Тăрлавлă пул, — патнех пырса тăнă йĕкĕте кисĕпписемпе хăмсарам пекки турĕ Елькка. — Çынсем курсан тем калĕç. Чарăн! — хĕр Матвие питĕнчен тинкерчĕ. — Çук, Матви, шухăшласа, пуç тавра калăпласа çавăрнине нимĕн те çитмест. Килĕшер те яланлăхах, ĕмĕрлĕхех шарт йăлмакласа хурар: эпир пĕр-пĕрне — мăшăр мар...

— Е ял Советсăрах, хут уйăрттармасăрах арăм тăвап. Ял Совечĕ, хут уйăртарасси вăл... — тата мĕн каласа тăнлантарам-ши, ӳкĕте кĕртем-ши, тенĕн хăй шухăшĕпе канăçсăрланчĕ Матви. — Итлемерĕн, хирĕçлерĕн-тĕк, ак, пăхса тăмастăп çын мĕн калассипе-каламассине, тытатăп та кисĕппӳ-мĕнĕпех янкăлт! çавăтса кĕретĕп хамăр пата. Хыççăн хăть турткалаш унта, хăть хирĕç...

Хĕр килĕри кĕпене сич-сакăр хутчен талт-талт-талт тутарса чышрĕ-чышрĕ те кисĕпписемне, тӳме пăрахса, ăна вакăра шампăртаттарчĕ, пăрчĕ, лăс-лăс-лăс силлерĕ, каллех пăрчĕ, витрине тӳпелесе хучĕ.. Киллине тăрă шывпа чӳхесе тӳнтерчĕ, кисĕл пуçĕсене вакка чиксе кăларчĕ. Кисĕпписемпе витрине хăлăпĕнчен витĕрчĕ те кайма пуçтарăнчĕ.

— Эй, ас та туман. Иртенпех шăварманччĕ вĕт-хапаян выльăхсене. Васкам-ха, хыпаланам, — тесе, çĕклемне хулпуççийĕ урлă вашт! уртса ячĕ.

— Кӳр, пулăшам! — хĕр пупленĕ, ĕçленĕ хушăра нимĕн те чĕнмен, шарламан Матви çĕклеме стайлăн пырса тытрĕ, витрине хĕр хулпуççийĕ çинчен антарчĕ. Елькка хирĕçлемерĕ, кисĕпписене хăй илчĕ, витрине — Матвие пачĕ. — Калăн тата: лӳппер, кăрнатир, тесе. Пар, кисепписене те...

Елькка, ыйтнăран, кисĕпписене те пачĕ.

— Халь ут ĕнтĕ ман хыççăн, пирĕн киле. Матви Никоновсен килне, пӳртне-çуртне. Ан пăркалан, тӳрех таплаттар. Хапхамăр, сан тĕлне — яри уçă. Ну, яра пар, — терĕ те йĕкĕт кисĕпсемпе хăлăпĕнчен витĕрнĕ çĕклемлĕ витрине хулпуççи çине валт хăпартса хучĕ. — Кур, витрӳ, ялалу-качку манра...

Утма тăнăскер, тăп чарăнчĕ Елькка. Хăйĕн тарăн-тарăн куçĕпе кăнн! тирĕнчĕ качча.

— Матви... Пăрах эсĕ айванланма салтак пуçăн. Куракан-кам: мĕн кусем, юрату пайлаççĕ-им, тейĕç. Тăна кĕр. Капла ӳппĕн-теппĕн, мелсĕрле... — тутăрĕ пăвăнтарнăн, çăм тутăрне янахĕ тĕлĕнчен тĕккелерĕ Елькка. — Ăсран-кăмăлран ыйтатăп: çырлах мĕн илтнипе, хăтар пĕр явапах вуннă калаттарасран. Турă пул, çырлах, анӳкĕтлеттер... Ав, икĕ хĕрарăм витрисемпе кунталла килеççĕ мар-и?

Елькка калаçнă хушăра çĕклемне çĕре лартнăскер, ял еннелле çаврăнса пăхрĕ Матви.

— Пар-ха кисĕпсене! — йĕкĕт тĕревленнĕ кисĕпсеневăр-варрăн çулса илчĕ Елькка. — Тăран тăнкăртатса, çур ял илтмелле... — кисĕпписене йăтса, çĕклемне хуллуççи урлă уртрĕ те анлă сукмакпа тăвалла васкаварлăн танкăшрĕ вăл, каччă: «Хăть клуба тухатăн-и кĕçĕр, тух, Елькка, кĕтетĕп», — тенине те тăнласа тавăрмарĕ, юранăтăртаттарса-пăтăртаттарса, ӳкернĕ йĕрпе ӳсĕмлĕн малалла ярăнтарчĕ.

Мĕскĕннĕн, çилĕллĕн, пĕтнĕн тăрса юлчĕ вара тӳнтернĕ килĕ çывăхĕнче Матви, урнăн, сурнăн, кулнăн пĕкĕрĕлчĕ...

Кайса, çухалса пыракан ура сасси...

Юр хӳнĕ, пăр тытнă вак евĕр юр хӳнĕ, пăр тытнăсăмахсем...

Йӳçĕ, тăварлă тăвăнчăк...

Уяр.

Декабрь.

Вак...

... Туй пĕркенчĕкĕ... Юрлас юрă çемми евĕр инçете сирсен сирĕлми тĕлĕнтермĕш. Ельккашăн сĕвĕрĕлсе пĕтнĕ, сӳнмеллипех сӳннĕ кĕтрет. Çавах та çиçкĕнчĕк, ырă иккен унăн сасси, тăван. Йӳçĕ, тăварлă, тăвăнчăк пулин те — канлĕ, çепĕç. Вунсакăр-çирĕм çул каялла курмалли курмăш, çутă. Хăйĕн телейне телей вырăнне картмасăр аркатнă, салатнă, шатăртаттарнă терт. Кĕçенишĕн, Матвипе мăшăрĕшĕн, халалланă управ.

Елькка телейсĕр-и? Телейлĕ вăл, Елькка. Телейĕ ун, ту ăмăрĕнчен карласа тухакан шарлак евĕр, çутă та таса, янкăр та ынатлă, ĕмĕр иксĕлми кун çутилле, чĕрĕ те кĕвĕллĕ. Шевлеллĕ ун телейĕ. Ача кулли пек тӳрĕ те шанчăклă. Çиес çăкăрне, антарас апатне? тăхăнас-туянас тумне-юмне те-и — хăйне мар, ӳссе, çитĕнес вĕтĕр-шакăра панă-йӳнеçтернĕ-тĕк — телейлех ларма-тăма маннă Елькка. Пăчланманах хĕмĕ-шанăçĕ ун. Хĕмĕ-шанăçĕ вара унăн — сывлăхлă, патвар, тăн-тăн виçĕ шăллĕ, виçĕ вĕçев, хăй умĕнче, ялйыш умĕнче, тен, çĕршыв умĕнче те-и — пурнăçланнă, пархатарланнă тивĕç. Укĕнĕç-кӳренӳсĕр, мăртăху-тарăхусăр капламланнă кăмăл. Эппин, пысăкрах, чун-чĕреллĕрех хевтепе пурăннă Елькка, йăр-япăшланса, хăй телейĕ хыççăн çеç вăшкăртса, ĕшелентерсе çӳремен. Сĕннĕ-пĕр арçын хӳттине туха-туха сирпĕнмен. Тен, çавăнпах ӳпкевсĕр те пулĕ ун ăшĕ-чикки. Иртни, ӳтленейми суран евĕр тăварли, тăкăски, сĕрме купăс сассиллĕ инçе-инçе те тунсăхлă-тунсăхлă пулин те, пурпĕрех тăрă-тăрă, ӳпкевсĕр унăн асаилĕвĕ. Халь тин ӳпкелесен те, ӳкĕнĕçпе мăртлатас-тăртлатас тесен те — иртнĕ ĕнтĕ мĕн иртмелли, шăпа авăрне йăмнă ĕнтĕ йăммаллипех. Лăпчăннă, лăпкă курăкпа кĕççеленнĕ ĕнтĕ мĕн кĕççеленмелли...

Çул, паçăрах кӳршĕ ялтан тухса, сăрта хăпарса çитрĕ те, шăши-юс мĕкĕлтетнĕ майлă, анаталла вĕтĕртетме тытăнчĕ. Кунтан, пысăках мар тӳпемлĕ вырăнтан, çырмана анса тепĕр тăватă çухрăма яхăн тӳремлĕ çĕрне лапăстатмалла та каллех пĕчĕкех мар мăкăрăлчăка тапаланса хăпармалла. Вара, ку мăкăрăлчăкран аялалла, ун аркинче — Анат Сăрмăшпа Тури Сăрмăш. Эппин, пур-ха лăпăс-лăпăс юр айĕнче хутланса пымалăх, йăрт-йăрт çуна сассине тăнласа пымалăх...

— Но-о, васкарах! — тилхеписемпе лаша çурăмне сисĕмлетсе илчĕ Елькка. — Пыратăн тĕлĕрсе...

Васкатма, сисĕмлетме те кирлех пулманччĕ пулмалла та лашине, лаши, ав, анаталла май ахаль те юрттине хăвăртлатнăскер, тилхепе тимлĕхĕпе пушшех те чĕрĕлсе, çăмăлланса кайрĕ, çырма тĕпнелле вăйлăн, сулăмлăн вашкăртма тапратрĕ.

— Эй-эй, хуллентерех эс, хуллентерех, — хыпаланакана чарасла, туртрĕ, карăнтарчĕ тилхепине Елькка. — Ху еккӳпе, ху еккӳпе. Тĕпĕртетмесĕр.

Лаша, чалакскер, хăлхине те чикмерĕ курăнать хĕрарăм асăрхаттарнине, тилхепине карт-карт туртнине, тинех вăйне, хăй камне кăтартма меслетленнĕн, чĕвĕнтерчĕ те чĕвĕнтерчĕ сĕвекне-вашмăкне уямасăр.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн